Konsekwencją rozwodu jest zakończenie wspólnego dla małżonków ustroju majątkowego. Od tej pory każdy małżonek działa indywidualnie na rzecz swojego majątku. To jest również ten moment, kiedy można skutecznie przeprowadzić podział majątku zgromadzonego w czasie małżeństwa. Często trudno przewidzieć jak długo potrwa postępowanie rozwodowe, dlatego istnieją sposoby na przeprowadzenie podziału majątku w trakcie rozwodu.
Jak podzielić majątek w trakcie rozwodu?
Pierwszym krokiem jest ustanowienie rozdzielności majątkowej. Możecie to zrobić w dowolnym momencie, także w czasie postępowania o rozwód. O tym jak ustanowić rozdzielność majątkową w trakcie rozwodu przeczytasz tutaj.
Drugim krokiem jest podział majątku. Możecie go zrobić na dwa sposoby:
- Polubowny:
- Samodzielnie – możecie zawrzeć umowę, na podstawie której podzielicie się ruchomymi składnikami majątku (np. sprzętem AGD, RTV), pieniędzmi, środkami z lokat, samochodami. Samodzielny podział majątku nie obejmuje nieruchomości. Warunek: małżonkowie muszą być zgodni, co do sposobu podziału.
- U notariusza – podział majątku w formie aktu notarialnego jest obowiązkowy, jeśli w skład majątku wchodzi nieruchomość, prawo użytkowania wieczystego gruntu lub spółdzielcze prawo do lokalu. Maksymalne wynagrodzenie notariusza regulują odrębne przepisy. W tym przypadku również powinniście być zgodni, co do sposobu podziału.
- Sądownie – jeden z małżonków składa do sądu wniosek o podział majątku wraz z zgodnym projektem podziału. Projekt może być podpisany przez oboje małżonków lub tez można dołączyć dwa identyczne projekty, każdy z nich podpisany przez jednego z małżonków. Opłata od wniosku wynosi 300 zł.
- Sądownie w trybie zawezwania do próby ugodowej – może zakończyć się pozytywnie jedynie w przypadku, gdy druga strona wyrazi zgodę na ugodę sądową. W braku ugody sądowej konieczne może okazać się złożenie wniosku o podział majątku. Opłata sądowa 200 zł.
- Niepolubowny:
- Sądownie – jest to jedyna możliwość podziału majątku dla małżonków, którzy nie są w stanie porozumieć się. Sądowe podziały majątku to długotrwałe, skomplikowane i kosztowne postępowania, które mogą trwać nawet kilka lat! Zwykle wymagają udziału biegłych sądowych, co w sposób oczywisty wpływa na ich koszty oraz czas postępowania. Opłata sądowa od wniosku to 1000 zł.
Gdzie złożyć wniosek o podział majątku?
Wniosek o podział majątku składasz do sądu rejonowego.
O tym gdzie złożyć pozew o rozwód, możesz przeczytać tutaj.
Sądem właściwym będzie ten sąd rejonowy na terenie, którego położony jest wspólny majątek małżonków. W przypadku mieszkania położonego np. w Olsztynie sądem właściwym będzie Sąd Rejonowy w Olsztynie.
Gdy małżonkowie mają większy majątek i należące do nich nieruchomości położone są na terenie kilku właściwych sądów np.:
- mieszkanie w Olsztynie (Sąd Rejonowy w Olsztynie),
- działka rekreacyjna w Szczytnie (Sąd Rejonowy w Szczytnie),
- dom w Ostródzie (Sąd Rejonowy w Ostródzie),
decyzję o wyborze sądu, który zajmie się podziałem majątku podejmuje Wnioskodawca, czyli osoba, która pierwsza złoży wniosek.
Możemy wyobrazić sobie sytuację, w której małżonek pozostał w domu w Ostródzie, a żona przeprowadziła się do mieszkania w Olsztynie. W tej sytuacji, korzystniejszym rozwiązaniem dla żony będzie złożenie wniosku o podział majątku w Olsztynie tj. w miejscu, w którym mieszka. Dzięki temu może zaoszczędzić sporo czasu i środków na dojazdy.
Podział majątku w wyroku rozwodowym
Jest jeszcze jeden sposób: podział majątku w wyroku rozwodowym. Nie jest to rozwiązanie popularne, ale moim zdaniem warte zwrócenia uwagi, ponieważ:
Po pierwsze, przepisy dają nam możliwość dokonania podziału majątku już w trakcie rozwodu, bez potrzeby wcześniejszego ustanawiania rozdzielności majątkowej. W efekcie po uprawomocnieniu wyroku rozwodowego skuteczny stanie się podział majątku dokonany w tym wyroku lub w ugodzie zawartej przed sądem rozwodowym.
Po drugie, nie musicie być zgodni. Z założenia przeprowadzenie podziału majątku w trakcie rozwodu nie powinno powodować nadmiernego przedłużania postępowania rozwodowego. Nie oznacza to jednak, że małżonkowi muszą prezentować wspólne stanowisko w zakresie składu i sposobu podziału.
Po trzecie, opłata sądowa wynosi 300 zł i tym samym jest niższa niż koszty notarialne lub wniosek o wszczęcie postępowania o podział majątku (1000 zł).
Plusem przeprowadzenia podziału majątku w wyroku rozwodowym jest możliwość kompleksowego uregulowania wszystkich kwestii związanych z zakończeniem małżeństwa w jednym postępowaniu. Z drugiej strony minusem może być zbyt wiele wątków w sprawie o rozwód (np. kwestia winy oraz wszystkie kwestie związane z dziećmi i jeszcze dodatkowo podział majątku). Może okazać się to zbyt przytłaczające a dodatkowo, poważnie utrudnić przygotowanie strategii rozwodowej i skupienie się na ważnych w danym momencie kwestiach.
Najtańszy sposób na podział majątku
Zastanawiasz się jak zrobić to najtaniej? Zdecydowanie najtańszą opcją będzie polubowny podział majątku. Ale i tym przypadku są sposoby na zaoszczędzenie.
Jeśli w skład Waszego majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, prawo użytkowania wieczystego gruntu lub spółdzielcze prawo do lokalu to podział majątku musi odbyć się w formie aktu notarialnego albo w orzeczeniu sądowym.
Przy założeniu, że w skład majątku wspólnego wchodzi mieszkanie o wartości rynkowej 800.000 zł, maksymalne wynagrodzenie notariusza może wynieść 3.970 zł. Tymczasem dokonując podziału majątku przed sądem (rejonowym lub w trakcie rozwodu) wydasz jedynie 300 zł, a robiąc zawezwanie do próby ugodowej jedynie 200 zł (!). Różnicę widać gołym okiem.
Istnieje jednak ryzyko! Notariusz dokona zgodnego podziału majątku od ręki, a na sprawę sądową przyjdzie Ci poczekać nawet kilka miesięcy. Jeśli obawiasz się, że Twój małżonek może zmienić zdanie, warto jak najszybciej umówić wizytę u notariusza.
