Zasadą jest, że w sprawach o rozwód sąd ustala czy i który z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa. Oczywiście każdy z małżonków ma odmienny pogląd na tę kwestię. W efekcie dochodzi do długotrwałych i kosztownych postępowań. Czy zatem jest sposób aby rozwieść się polubownie? Tak jest! Służy temu rozwód bez orzekania o winie. Najszybszy i najbardziej ekonomiczny sposób zakończenia małżeństwa. Warto poświęcić temu rozwiązaniu więcej uwagi i przedstawić jakie plusy i minusy płyną z tego rozwiązania.
Jak to zrobić?
Rozwód bez orzekania o winie następuje wyłącznie na zgodne żądanie obojga małżonków. W zdecydowanej większości spraw rozwodowych małżonkowie zgłaszają takie żądanie. Patrząc na statystyki w latach 2014-2016 można stwierdzić, że ok. 75% wyroków rozwodowych zostało wydanych bez orzekania o winie. Tryb ten jest sposobem na sprawne i szybkie przeprowadzenie rozwodu. Rozwód następuje najczęściej już na pierwszym terminie rozprawy. Co istotne, rozwód bez orzekania o winie nie musi być poprzedzony separacją. Nie jest ona warunkiem koniecznym do uzyskania rozwodu.
Warto również wskazać, że zgoda małżonka na nieorzekanie o winie nie musi być równoznaczna ze zgodą na rozwód. Można zgłosić takie żądanie jako ewentualne. W praktyce oznacz to, że jeżeli sąd nie oddali powództwa to nie będzie orzekał o winie.
Decydując się na wniesienie pozwu rozwodowego w omawianym trybie należy pamiętać, by żądanie nieorzekania o winie ująć w pierwszym punkcie pozwu. Powinno wyglądać to następująco:
Działając w imieniu własnym, na podstawie art. 56 § 1 k.r.o., wnoszę o rozwiązanie małżeństwa zawartego pomiędzy powódką (imię i nazwisko), a pozwanym (imię i nazwisko), zawartego przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w …….., w dniu ……., przez rozwód bez orzekania o winie stron.
Zgodne żądanie małżonków w kwestii nieorzekania o winie wiąże Sąd, co w praktyce oznacza, że przy orzekaniu sentencji wyroku rozwodowego przewodniczący w punkcie pierwszym stwierdza rozwiązanie małżeństwa stron bez orzekania o winie. Wówczas strony są małżonkami rozwiedzionymi, którzy nie zostali uznani za winnych rozkładu pożycia.
Co istotne, tryb ten nie zwalnia Sądu od obowiązku ustalenia przesłanek rozwodu, tj. wykazania, że pomiędzy stronami zanikła więź uczuciowa (psychiczna), gospodarcza (np. małżonkowie nie mieszkają już ze sobą) i fizyczna (np. ustanie pożycia). Koniecznym jest również stwierdzenie dopuszczalności orzeczenia rozwodu, tzn. Sąd bada, czy nie ma miejsca sytuacja, w której to małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia wystąpił z żądaniem rozwodu.
Plusy rozwodu bez orzekania o winie
Czas
Przede wszystkim przy rozwodzie bez orzekania o winie mamy znacznie węższe i mniej szczegółowe postępowanie dowodowe niż w przypadku żądania orzeczenia z winy małżonka. W praktyce chodzi o to, że Sąd nie przeprowadza dużej ilości dowodów powołanych w sprawie (np. przesłuchania świadków, dokumentów, nagrań z udziałem drugiego małżonka, opinii biegłych specjalistów). Fakt ten przekłada się na ekonomikę procesową i szybszy finał sprawy. W efekcie może dojść do rozwodu już na pierwszej rozprawie.
Ponadto ryzyko, że któreś z małżonków zaskarży wyrok jest dużo niższe.
Koszty
Można powiedzieć, że rozwód bez orzekania o winie będzie Cię kosztował…. 150 zł ! Tak, tylko 150 zł.
Co prawda, małżonek występujący o rozwód musi wyłożyć opłatę sądową w wysokości 600 zł, ale jest to tymczasowe. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie Sąd zwraca powodowi (małżonkowi, który występuje o rozwód) połowę tej opłaty tj. 300 zł. Następnie w wyroku rozwodowym Sąd zobowiązuje drugiego małżonka do oddania powodowi połowy tej kwoty, czyli 150 zł.
W efekcie każdy z małżonków poniesie koszt 150 zł za rozwód.
Relacje
Wiadomo, że rozwód z orzekaniem o winie to pranie brudów oraz przerzucanie się odpowiedzialnością za rozpad małżeństwa. Po takim postępowaniu, byli już małżonkowie w zasadzie nie są już w stanie porozumieć się w żadnej kwestii. Zapominają, że przed nimi jeszcze lata współpracy w zakresie wychowania wspólnych małoletnich dzieci oraz podział majątku.
Minusy rozwodu bez orzekania o winie
Śmierć małżonka w czasie rozwodu
W przypadku śmierci jednego z małżonków w czasie rozwodu, małżonek pozostający przy życiu dziedziczy po zmarłym małżonku. Formalnie małżeństwo nie ustało, więc żyjący małżonek jest spadkobiercą ustawowym.
Niedopuszczalne jest dowodzenie winy małżonka pozostającego przy życiu w przypadku postępowania spadkowego. Innymi słowy: krewni małżonka zmarłego nie będą w stanie skutecznie wykazać winy za rozkład pożycia małżonka żyjącego, jeśli uprzednio zawnioskowano o rozwód bez orzekania o winie. Tym samym małżonek pozostający przy życiu nie zostanie na tej podstawie wyłączony od dziedziczenia po zmarłym małżonku.
Alimenty między małżonkami
Temat alimentów to temat rzeka. W tym miejscy wskażę tylko ogólne zasady jakie obowiązują przy rozwodzie bez orzekania o winie.
Najważniejszą kwestią jest to, że w przypadku rozwodu bez orzekania o winie przyjmuje się, że żaden z małżonków nie ponosi winy za rozpad małżeństwa.
W efekcie niedopuszczalne jest domaganie się tzw. alimentów rozszerzonych związanych z pogorszeniem się sytuacji materialnej małżonka.
Możliwe jest natomiast domaganie się tzw. alimentów zwykłych, związanych z niedostatkiem.
Co równie istotne, w przypadku rozwodu przeprowadzonego bez orzekania o winie, obowiązek alimentacyjny drugiego, wygasa w razie:
- zawarcia przez małżonka domagającego się alimentów nowego małżeństwa
- lub z upływem 5 lat od prawomocnego orzeczenia rozwodu, chyba że zachodzą wyjątkowe okoliczności i sąd przedłuży ten okres.
Warto pamiętać o istnieniu tych ram czasowych, bowiem jak pokazuje praktyka sądowa, byli małżonkowie często nie zdają sobie sprawy z tych konsekwencji prawnych. Często też nie zostają o tym należycie pouczeni przez Sąd orzekający rozwód.
Brak satysfakcji
Często zdarza się, że małżonkowie decydują się na sprawę o rozwód z orzekaniem o winie dla własnej satysfakcji. Najczęściej ma to miejsce w przypadku zdrad. Skrzywdzony, zdradzony małżonek potrzebuje utwierdzić się w przekonaniu, że winę za rozpad małżeństwa ponosi druga połówka. Usankcjonowanie tego w wyroku rozwodowym daje im swego rodzaju poczucie sprawiedliwości, którego nie uzyskają przy polubownym rozwodzie.
Jeśli tutaj dotarłaś oznacza to, że jesteś poważnie zainteresowana tematem rozwodu bez orzekania o winie. Moim zdaniem jest to zdrowsze i praktyczniejsze rozwiązanie niż rozwód z winy. Oczywiście nie sprawdzi się w każdym przypadku i nie jest złotą receptą. Czasem sytuacja życiowa wymusza na nas skorzystanie z tej trudniejszej drogi. Warto jednak na spokojnie przeanalizować wszystkie za i przeciw i dopiero wówczas podjąć decyzję.
Potrzebujesz pomocy w przygotowaniu pozwu o rozwód bez orzekania o winie? Kliknij tutaj.
